Κεφάλαιο 1: Γιατί καπνίζουν οι καπνιστές

Αυτό το ευφυές σύνθημα χρησιμοποιούταν κάποτε από έναν διαφημιστή τσιγάρων που προσπαθούσε να προσελκύσει καπνιστές άλλων μαρκών να αλλάξουν στο δικό του προϊόν. Το σύνθημα ήταν μια πανέξυπνα συλημένη διαφημιστική τακτική. Σχεδόν κάθε καπνιστής που είχε παραδοθεί στο κάπνισμα για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα θα αναγνώριζε άμεσα τον εαυτό του στο σύνθημα. Ίσως κιόλας να προσπάθησε να καπνίσει την άλλη μάρκα για να ξαναζήσει την χαρά και την ευχαρίστηση των πρώτων ημερών του καπνίσματος. Αλλά προς απογοήτευσή του, ακόμα κι αυτό το τσιγάρο αποτύγχανε να του δώσει εκείνο το ειδικό συναίσθημα που κάποτε προερχόταν από το κάπνισμα.

Γιατί φαίνεται τα τσιγάρα να χάνουν εκείνη την ξεχωριστή έλξη για τον πολύπειρο καπνιστή; Έχουν αλλάξει τόσο δραματικά τα τσιγάρα με την πάροδο των χρόνων; Όχι, δεν είναι καθόλου αυτό το πρόβλημα. Δεν έχουν αλλάξει τα τσιγάρα, οι καπνιστές έχουν αλλάξει. Γιατί όσο περισσότερο καπνίζει ένα άτομο, τόσο πιο εξαρτημένο καθίσταται από την δόση της νικοτίνης του. Τις πρώτες μέρες του καπνίσματος, ο καπνιστής έβγαζε πολλή ευχαρίστηση από την φαρμακολογική δράση της νικοτίνης. Τον έκανε να νιώθει ξύπνιος, γεμάτος ενέργεια, ή ίσως είχε μια ηρεμιστική, ξεκουραστική επίδραση. Τον βοηθούσε να μελετήσει και να μάθει. Μερικές φορές τον έκανε να νιώθει πιο ώριμος, σίγουρος και περισσότερο κοινωνικός. Πάνω κάτω έκανε οτιδήποτε ήθελε αυτός να κάνει, ανάλογα με τις περιστάσεις που τον περιέβαλαν ενώ την κάπνιζε. Σε αυτές τις πρώτες μέρες, κάπνιζε ίσως 5 έως 10 την ημέρα, συνήθως όταν ήθελε την επιθυμητή επίδραση.

Σταδιακά όμως, κάτι συμβαίνει στον καπνιστή. Η εξάρτηση του στα τσιγάρα μεγαλώνει. Δεν καπνίζει πια για να λύσει ένα πρόβλημα, για να γιορτάσει ή για να νιώσει υπέροχα. Καπνίζει επειδή έχει ΑΝΑΓΚΗ ένα τσιγάρο. Κατ' αυτόν τον τρόπο, καπνίζει επειδή είναι καπνιστής ή, για την ακρίβεια, καπνομανής. Δεν έχει πια εκείνες τις ξεχωριστές ανατάσεις του καπνιστή -τώρα καπνίζει επειδή το να μην καπνίζει τον κάνει να νιώθει την ανάκληση. Το να μην καπνίζει σημαίνει να αισθάνεται νευρικός, ευερέθιστος, μελαγχολικός, θυμωμένος, φοβισμένος, ζαλισμένος, ή να έχει πονοκέφαλο απλώς για να αναφέρουμε μερικές επιδράσεις. Αρπάζει ένα τσιγάρο για να ανακουφίσει αυτά τα συμπτώματα, όλη την ώρα ελπίζοντας να λάβει αυτό το ξεχωριστό ζεστό συναίσθημα που τα τσιγάρα του έδιναν κάποτε. Αλλά, προς απογοήτευσή του, το μόνο που συμβαίνει είναι να νιώθει σχεδόν κανονικά έχοντας καπνίσει ένα τσιγάρο. Και 20 λεπτά αργότερα η όλη διαδικασία ξεκινά και πάλι.

Από τη στιγμή που παραιτείται από το κάπνισμα, η ζωή γίνεται ωραία και πάλι. Δεν εισέρχεται σε κατάσταση ανάκλησης 20 με 80 φορές τη μέρα πια. Μπορεί να πάει όπου θέλει, όποια ώρα το επιθυμεί και να μην έχει να σκεφτεί αν θα μπορέσει να καπνίσει στα απαιτούμενα διαστήματα. Όταν νιώθει πονοκέφαλο ή ζαλάδα, ξέρει ότι τον περιτριγυρίζει κάποια ίωση με το να μη νιώθει αυτό που ένιωθε κάθε μέρα σαν καπνιστής από το πολύ ή λίγο κάπνισμα. Σε αντίθεση με τη ζωή ως καπνιστής, αισθάνεται υπέροχα. Αλλά μετά κάτι ύπουλο αρχίζει να συμβαίνει.

Αρχίζει να θυμάται το καλύτερο τσιγάρο που είχε κάνει ποτέ στη ζωή του. Ίσως είναι κάποιο που κάπνισε 10, 20 ή μπορεί και 40 χρόνια νωρίτερα. Θυμάται εκείνο το ξεχωριστό ζεστό συναίσθημα εκείνου του υπέροχου τσιγάρου. Αν καθίσει και το σκεφτεί για αρκετή ώρα, ίσως ακόμα προσπαθήσει να αιχμαλωτίσει εκείνη τη στιγμή. Δυστυχώς όμως, η στιγμή είναι αυτή που θα τον αιχμαλωτίσει ξανά. Για άλλη μια φορά θα βρεθεί υπό τη λαβή ενός εθισμού που θα τον κάνει να καπνίζει περισσότερο και να το ευχαριστιέται λιγότερο. Αυτή τη φορά ίσως να μην τα καταφέρει. Αυτό το υπέροχο τσιγάρο θα του κοστίσει την ελευθερία του, την υγεία του και τελικά τη ζωή του.

Μην κάνετε αυτό το λάθος όταν το κόψετε. Θυμηθείτε πώς ήταν τα τσιγάρα τη μέρα που το σταματήσατε, γιατί έτσι θα είναι τη μέρα που θα το ξαναρχίσετε, ανεξάρτητα από το πόση χρονική απόσταση υπάρχει ανάμεσα σε αυτές τις δύο μέρες. Θυμηθείτε το πώς ήταν και -ΜΗΝ ΞΑΝΑΠΑΡΕΤΕ ΑΛΛΗ ΤΖΟΥΡΑ!

Joel